Η Αποκριά έχει τις ρίζες της πολύ βαθιά στο παρελθόν. Οι αρχαίοι
Έλληνες είχαν γιορτές αφιερωμένες στο θεό
Διόνυσο.
Ο Διόνυσος ήταν ο θεός της βλάστησης, του κρασιού, του γλεντιού και
της ξενοιασιάς. Σε εκείνες τις γιορτές οι άνθρωποι ντύνονταν με περίεργες και
αστείες στολές. Φορούσαν δέρματα και μάσκες ζώων και κρεμούσαν πάνω τους πολλά
κουδούνια. Έπιναν κρασί, χόρευαν γύρω από φωτιές και γλεντούσαν.
Οι μεταμφιέσεις γίνονταν για να προκαλέσουν
γέλιο και για να κάνουν αστεία ο ένας στον άλλο. Μεταμφιέζονταν ακόμη και για
να μην τους αναγνωρίζουν, όταν ήθελαν να διαμαρτυρηθούν στον αρχηγό τους,
επειδή δεν τους κυβερνούσε καλά και δίκαια.
Ο χορός είχε κι άλλο σκοπό εκτός από τη
διασκέδαση. Χτυπούσαν με τα πόδια της γη
και της ζητούσαν να δώσει πλούσιους καρπούς.
Τις φωτιές τις άναβαν για να διώχνουν
μακριά τους εχθρούς των ανθρώπων, των ζώων και των φυτών και για να φωτίσουν την καινούρια αρχή που
φέρνει η Άνοιξη, καθώς φεύγει ο Χειμώνας.
Το φαγοπότι γινόταν επίσης για καλή αρχή και για να μη
λείψει τίποτα και την υπόλοιπη χρονιά
Η λέξη Αποκριά ή Καρναβάλι (λατινική
προέλευση) σημαίνει αποχή από το κρέας. Πράγματι οι άνθρωποι σταματούν να τρώνε
κρέας αλλά μόνο την Τρίτη εβδομάδα της Αποκριάς.
Σε παλιότερους καιρούς την πρώτη εβδομάδα, την Προφωνή, έβγαιναν
στους δρόμους με ταμπούρλα και διαλαλούσαν την αρχή της Αποκριάς. Αυτό γινόταν για
να φροντίσουν όλοι οι νοικοκυραίοι να προμηθευτούν τα απαραίτητα για την γιορτή
(δηλαδή κρέας και κρασί).
Την δεύτερη εβδομάδα, την Κρεατινή, τρώμε κρέας. Την Πέμπτη της εβδομάδας αυτής, που την λέμε
και Τσικνοπέμπτη, μπαίνουμε για τα
καλά στις Αποκριές ( μασκαρέματα, χοροί, γλέντια, κέφι και παιχνίδια…). Την
ονομάζουμε Τσικνοπέμπτη, γιατί αυτή
τη μέρα ο καθένας «θα τσικνίσει τη γωνιά
του». Θα ψήσει δηλαδή κρέας (χοιρινό) κι από τη μυρωδιά του (τσίκνα) θα
μοσχοβολήσει όλο το σπίτι και η γειτονιά.
Την τρίτη εβδομάδα, την Τυρινή ή αλλιώς Μακαρονού,
σταματάμε να τρώμε κρέας. Τρώμε κυρίως αυγά, τυρόπιτες, γαλατόπιτες, γιαούρτι,
μακαρόνια, αγριόχορτα κτλ. Η τρίτη εβδομάδα είναι και η πιο ξέφρενη από την άποψη της διασκέδασης.
Για αυτό το λόγο και η τελευταία Κυριακή της Τυρινής είναι η Τρανή Αποκριά.
Μικροί και μεγάλοι μεταμφιεσμένοι
κοροϊδεύουν πρόσωπα και γεγονότα. Οι μασκαράδες τριγυρνούν όλη μέρα και νύχτα,
χορεύουν, αστειεύονται και τραγουδούν. Το βράδυ συγκεντρώνονται στην κεντρική
πλατεία κάθε τόπου και καίνε τον Καρνάβαλο.
Ο Καρνάβαλος είναι μια κούκλα που συμβολίζει συνήθως καθετί κακό του χρόνου,
που πέρασε. Με το κάψιμο του κάνουν οι άνθρωποι νέα αρχή.
Την Καθαρή Δευτέρα οι
άνθρωποι ξεχύνονται στην ύπαιθρο, πετάνε χαρταετούς, τρώνε νηστίσιμα – όπως τα
θαλασσινά, τις ελιές, τον ταραμά, το χαλβά – και φυσικά λαγάνα.
Η λαγάνα είναι ένα ψωμί, το οποίο έχει φτιαχτεί βιαστικά από τις
νοικοκυρές για να το πάρουν μαζί τους στην εξοχή. Είναι πλατύ, γιατί δεν έχουν
χρησιμοποιήσει ούτε προζύμι ούτε μαγιά, κι έτσι δεν μπόρεσε να φουσκώσει.
Τη λέμε Καθαρή Δευτέρα, γιατί σε πιο παλιές εποχές τη μέρα αυτή οι νοικοκυρές
καθάριζαν τα μαγειρικά τους σκεύη από τα λίπη. Λόγω της νηστείας δεν θα μαγείρευαν κρέας μέχρι την Κυριακή
του Πάσχα.
Ακόμη λέμε ότι αυτή τη
μέρα γιορτάζουμε τα Κούλουμα. Κατά
μια εξήγηση Κούλουμα σημαίνει αφθονία από σαρακοστιανούς μεζέδες.
Απόκριες και ο κλόουν έχει την τιμητική του ...πίσω όμως από την γνωστή εικόνα του υπάρχουν αρκετές ιστορίες άλλες χαρούμενες και άλλες λυπημένες...ο Ανατόλ Φρανς έγραψε τη δική του ιστορία για τον κλόουν: Η Παναγία και ο κλόουν, αφού τη διαβάσαμε
Ὁ Πέτρος Γκουερὲν ἦταν σπουδαῖος κλόουν. Τὰ χρόνια ὅμως πέρασαν, γέρασε καὶ δὲν ἔβρισκε πιὰ δουλειά. Ἀπελπισμένος καὶ γιὰ νὰ μὴ πεθάνει τῆς πείνας, πῆρε τὸ δρόμο γιὰ ἕνα μοναστήρι ἀφιερωμένο στὴν Παναγία. Ἴσως οἱ καλόγεροι νὰ τὸν φιλοξενοῦσαν γιὰ λίγο.Πραγματικά, ὁ ἡγούμενος τὸν κράτησε ἐκεῖ, γιὰ νὰ κάνει κάποιο θέλημα. Ὁ Πέτρος χάρηκε. Κι ἤθελε νὰ εὐχαριστήσει τὴν Παναγία γι’ αὐτό. Δὲν ἤξερε ὅμως γράμματα, γιὰ νὰ μπορεῖ νὰ διαβάζει στὰ μεγάλα βιβλία καὶ νὰ τῆς ψέλνει ὕμνους, ὅπως οἱ καλόγεροι. Ἀλλὰ κάτι σκέφτηκε νὰ κάνει κι αὐτός…Κι ἕνα μεσημέρι, ποὺ οἱ καλογέροι ἡσύχαζαν στὰ κελιά τους, ὁ Πέτρος χάθηκε. Ὁ ἡγούμενος, θέλοντας νὰ τὸν στείλει σὲ κάποιο θέλημα, ἔψαξε νὰ τὸν βρεῖ. Τὸν γύρεψε παντοῦ μὰ δὲν φαινόταν πουθενά. Κάποια στιγμὴ πέρασε καὶ μπροστὰ ἀπ’ τὴ δυτικὴ πόρτα τῆς ἐκκλησίας κι ἀπ’ τὸ μεγάλο τζάμι τῆς ἔριξε μία γρήγορη ματιὰ μέσα στὴν ἐκκλησία. Καὶ τί νὰ δεῖ!Ὁ Πέτρος ἦταν μπρὸς στὴ μεγάλη εἰκόνα τῆς Παναγίας κι ἔκανε τοῦμπες καὶ χίλια δύο ἀκροβατικά. Μία περπατοῦσε μὲ τὰ χέρια, μία ἰσορροποῦσε μόνο πάνω στὸ ἕνα χέρι, μία κυλοῦσε στηριγμένος στὶς ἄκρες τῶν ποδιῶν καὶ τῶν χεριῶν σὰν τροχός. Ὁ ἡγούμενος ἀναστατώθηκε ἀπ’ αὐτὰ ποὺ ἔβλεπε. Τὰ πέρασε γιὰ μεγέλη ἀσέβεια κι ἦταν ἕτοιμος νὰ τοῦ βάλει τὶς φωνές.Ἦταν ἀκριβῶς ἡ στιγμὴ ποὺ… ὁ Πέτρος, ἀκουμπώντας μόνο πάνω στὸ κεφάλι του, ἔπαιζε στὰ πόδια του, τὰ γυρισμένα πρὸς τὰ πάνω, τὸ παλιό του μπαστούνι τῶν κλόουν. Κι εἶχε ἀναψοκοκκινίσει τὸ γέρικο πρόσωπό του κι εἶχαν φουσκώσει οἱ φλέβες τοῦ λαιμοῦ του καὶ ποτάμι ἔτρεχε ὁ ἱδρώτας ἀπὸ τὸ μέτωπό του.Ἕτοιμος ἦταν νὰ τοῦ βάλει τὶς φωνὲς ὁ ἡγούμενος. Μὰ ἐκείνη τὴ στιγμὴ φάνηκε ἡ Παναγία ἐκεῖ ἀπὸ τὴ μεγάλη εἰκόνα ν’ ἁπλώνει τὸ χέρι της, νὰ σκύβει καὶ μὲ τὴν ἄκρη τοῦ μανδύα της νὰ σκουπίζει τὸν ἱδρώτα ἀπὸ τὸ πρόσωπο τοῦ Πέτρου.Ἀνατριχίασε ὁ ἡγούμενος. Γονάτισε, σταυροκοπήθηκε καὶ ψιθύρισε τρέμοντας:” Συγχώρεσε μέ, Παναγία μου. Ἐσὺ ξέρεις ποιὸς σὲ τιμᾶ καὶ σὲ δοξάζει καλύτερα …”
αποφασίσαμε να τη ζωγραφίσουμε
και στη συνέχεια φτιάξαμε τον κλόουν με παλιά cd ,καπάκια από μπουκάλια και χαρτοπετσέτες.
Αγαπημένα γειτονάκια,
ΑπάντησηΔιαγραφήσας χαρίζουμε ένα βραβειάκι. Μπορείτε να το παραλάβετε από το ιστολόγιό μας στη διεύθυνση: http://tosxolikopareaki.blogspot.gr/2013/03/liebster-award.html#axzz2MedUb7VM
ΚΑΛΗ ΑΠΟΚΡΙΑ!!!!ΠΟΛΥ ΩΡΑΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ!!!ΜΠΡΑΒΟ ΣΑΣ!!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλησπέρα, πολύ χαρούμενο και ευχάριστο το blog σας με χρήσιμη θεματολογία! Μπράβο σε όλους σας !
ΑπάντησηΔιαγραφή